مقایسه کارکردهای اجرایی بین افراد وابسته به مواد و افراد غیر وابسته(سالم)

چکیده: اعتیاد با تباهی نورورنی و تغییرات ریخت شناسی مغز مرتبط است و بر روی کارکردهای شناختی افراد اثر می گذارد. شناسایی نقایص اجرایی این افراد و گنجاندن آنها در فرایندهای درمانی و توانبخشی می تواند نقش مهمی در افزایش اثربخشی درمانی و جلوگیری از عود داشته باشد. از این رو، هدف این مطالعه مقایسه کارکردهای اجرایی در افراد وابسته به مواد و افراد غیروابسته بود. 50 مرد وابسته به مواد از کلینیک های درمان و بازتوانی سرپایی شهرستان تهران با توجه به ملاک های ورود و خروج به صورت در دسترس انتخاب شدند و با 50 مرد غیر وابسته در مجموعه ای از آزمون های عصب-روانشناختی شامل، آزمون عملکرد پیوسته، آزمون برج لندن، آزمون استروپ، آزمون فراخنای ارقام وکسلر و آزمون فراخنای صفحه ای مورد مقایسه قرار گرفتند. در تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس چند متغیری (manova) جهت مقایسه شاخص های کارکردهای اجرایی بین افراد دو گروه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که افراد وابسته به مواد در مولفه های حافظه کاری، توجه، بازداری از پاسخ به طور معناداری نسبت به افراد غیر وابسته ضعیف تر عمل کردند، در حالی که در توانایی برنامه ریزی گرچه ضعیف تر بودند ولی تفاوت معناداری مشاهده نشد. بر طبق نتایج حاصل از این پژوهش، می توان گفت که نقص در کارکردهای اجرایی به عنوان یکی از اثرات ناشی از وابستگی به مواد، باید در برنامه های درمان این گروه از افراد بیشتر مورد توجه قرار گیرد و برنامه های درمانی مناسبی جهت بهبود توانایی های اجرایی آنها تدوین گردد. کلید واژه ها: کارکردهای اجرایی، اعتیاد، توجه، برنامه ریزی، حافظه کاری، بازداری از پاسخ